Dexter

Helaas, Dexter is alweer afgelopen. Althans, de eerste serie: twaalf delen. Een nieuw idee van de VPRO: de serie op elf achtereenvolgende avonden uitzenden – om 11:00 ’s avonds, als een normaal mens in bed ligt – maar tegelijkertijd op de site de mogelijkheid geven om de afleveringen, weliswaar gedurende een beperkte periode, terug te zien. Ben benieuwd of het experiment geslaagd is. De laatste aflevering, de ontknoping, werd door 225.000 mensen bekeken.

Is dat veel? Geen idee. Ik heb er in mijn beperkte kennissenkring niemand over gehoord. Terwijl het toch een kwalitatief hoogstaande serie is.

Dexter is een seriemoordenaar, met dit verschil dat hij alleen ‘de slechteriken’ ombrengt, een soort Robin Hood dus. Hij werkt bij de politie van Miami, als bloedspatanalist. Bloed is zijn leven. Hij is een rare snuiter, heeft moeite met het aangaan van relaties en het uiten van zijn emoties. Hij heeft een zus, Deb, die ook bij de politie werkt en na een geboekt succesje bij de afdeling Moordzaken wordt gestationeerd.
Zorgvuldig worden de karakters neergezet en de verhaallijn ontvouwd. Prachtig camerawerk, scherpe en humoristische dialogen, geweldige regie en acteerprestaties, een spannende plot. Dexter heeft het allemaal. De acteurs zijn geen van allen aantrekkelijk (in de Amerikaanse Hollywoodtraditie) te noemen. Sterker nog, Deb is met haar kluskin zelfs een beetje lelijk. Toch ga je van alle acteurs houden, vanwege hun spel, hun interactie en de zich langzaam ontwikkelende plot. (Het helpt ook dat je op elf opeenvolgende dagen kijkt.) In de laatste aflevering vallen alle puzzelstukjes op hun plaats, zoals het hoort bij een echt goede thriller. Er is geen oeverloze uitleg nodig, zoals bij bijvoorbeeld afleveringen van Inspector Morse of bij de boeken van Harry Potter.

Wat een verschil met treurige programma’s zoals ‘Boer zoekt vrouw’, de platheid van Paul de Leeuw en sensatietelevisie als Gordon Ramsey’s keukenhel, waar je in de reclameblokken mee doodgegooid wordt. Wanneer stopt de overvloed van dit soort platvloerse formats? Als je de kijkcijfers moet geloven, komt er helaas nog lang geen einde aan deze droefenis. Was Yvon Jaspers maar gewoon bij Klokhuis gebleven. Toen was ze nog leuk, nu wordt ook zij meegesleurd in de allesoverheersende commercie.

Toch wordt er in Nederland best goede en leuke televisie gemaakt. Programma’s als ‘Familie van der Ploeg’, ‘De Daltons’, ‘Sorry Minister’, Loenatik (hé, allemaal VPRO, wat toevallig), getuigen allemaal van vakmanschap, humor en gevoel voor tekst en beeld. Ook documentaires als ‘De oorlog’ en de serie over de Beagle is mooi televisiewerk. En wat te denken van ‘Oud geld’ en “Pleidooi’. Allemaal vakwerk.

DWDD gaat door de mand vallen, let op mijn woorden. De frisheid van Matthijs van Nieuwkerk is er zo langzamerhand af. Wat gaat overheersen is de irritatie die zijn interrupties oproepen, zijn gewoonte om gasten nooit uit te laten praten en de ingestudeerde spontaniteit als hij met zijn tafelheer of -dame de dag doorneemt. ‘Aan tafel!’ De oneindige rondedans van de BN’ers die elkaar allemaal de kin kietelen, met Jan Mulder als ongekroonde koning van de afzeikcultuur.

Terug naar Dexter. Dexter heeft in zijn jeugd een traumatische ervaring opgedaan. Die ervaring is uiteraard van grote invloed op zijn functioneren. Hij heeft een geheim, maar heeft geleerd om op een ‘positieve’ manier met z’n geheim om te gaan: alleen de bad guys worden slachtoffer van zijn praktijken en dan alleen nog na inachtneming van een strenge code. (Wees gerust, in de loop van de afleveringen wordt alles duidelijk).

Al associërend (zie het blog van gisteren) kom ik uit bij de vraag welk trauma bij Geert Wilders een rol speelt. Wat is de diepliggende oorzaak van de Gilles-de-la-Tourettepolitiek die hij bedrijft? Was hij vroeger het slachtoffer van pesters? Heeft zijn moslimavriendinnetje de verkering uitgemaakt toen hij zestien was? Gebroken gezin? En Zalm? Zou hij als klein jongetje te weinig zakgeld gehad hebben, dat hij zich nu manifesteert als grote graaier? Bush? Is helemaal een interessant geval voor psychiaters. Mijn fantasie schiet gewoonweg tekort om me een voorstelling te maken van de krochten van zijn ziel. De wereld draait inderdaad door, de mensen die het voor het zeggen hebben worden steeds gekker. Met hen vergeleken is Dexter een lieverdje.

http://weblogs.vpro.nl/dexter/