'Het Bureau’ heeft inmiddels een flinke schare trouwe volgelingen opgebouwd, al zullen er ook talloze lezers al bij de eerste tien pagina’s zijn afgehaakt en nooit meer een exemplaar van het achtdelige levenswerk van J.J. Voskuil hebben opgepakt . Ikzelf behoor tot de eerste groep. Vaak schaterend van het lachen lees ik de gesprekken tussen Maarten Koning en zijn vrouw Nicolien, die steevast uitmonden in een knetterende ruzie. Ook de bijna schaamteloze manier waarop Voskuil de eigenaardigheden van zijn collega’s weet te omschrijven is uniek.Maarten Koning is ‘wetenschapper’. Hij twijfelt er zelf regelmatig aan of zijn werk wel zinvol is en schaamt zich over zijn riante salaris. Al de gegevens waar hij onderzoek over doet, worden alleen maar gearchiveerd en dienen in zijn ogen geen ander doel dan het aan het werk houden van een groepje gemankeerde volksonderzoekers.
Voskuil is al een tijdje dood, maar een van de onderzoeken die ongetwijfeld in zijn boeken aan bod kwam, heeft uiteindelijk zijn beslag gekregen. Op een speciaal daarvoor ontworpen website is het mogelijk om uit te zoeken hoe vaak een bepaalde achternaam in Nederland voorkomt. Het enige dat je hoeft te doen is je achternaam typen in het daarvoor bestemde kadertje en je krijgt een kaart van Nederland voorgeschoteld, waarop je kunt zien in welk gebied de naam geregistreerd staat en hoe vaak. Uiteraard zoek je als eerste naar je eigen naam. In Berkelland komt de naam Walter inderdaad voor: de mijne. En zo te zien ben ik waarschijnlijk de enige (als er meer dan vier exemplaren zijn, wordt het getal vermeld). In Leiden zijn het er achttien. Waarschijnlijk allemaal broers, neven en ooms van me. Zo te zien heeft de familie zich in de loop der jaren redelijk netjes over Nederland verspreid.
Uiteraard zoek je verder en kom je tot aardige ontdekkingen. Zo komt de naam Smith veel meer voor dan Jones. De familie Plum heeft zich geconcentreerd rond Kerkrade. Pasternak komt voor, maar daar is ook alles mee gezegd. Er bestaan geen mensen die Vleesnat of Brombeer als achternaam hebben. De naam Brunswijk komt bijna alleen voor in de grote steden en de naam Yilderim alleen in Amsterdam, Rotterdam en Eindhoven (oftewel Ajax, Feyenoord en PSV).
Misschien geneerde Voskuil zich terecht. Maar of het nuttige wetenschap is of niet, het opzoeken van eigen en fictieve achternamen is in ieder geval een aardig tijdverdrijf . En ik ‘ben op de kaart gezet’, zoals dat zo mooi heet als je ineens belangrijk geworden bent.
http://www.meertens.knaw.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten